Kopalnia Brzeszcze
W okresie okupacji niemieckiej kopalnia „Brzeszcze” zostaÅ‚a wÅ‚Ä…czona do paÅ„stwowego koncernu „Herman Göring Werke”. W 1942 r. niemieckie kierownictwo kopalni, w celu zwiÄ™kszenia wydobycia wÄ™gla, zatrudniÅ‚o więźniów KL Auschwitz, dla których zostaÅ‚ zorganizowany podobóz o nazwie Jawischowitz. ByÅ‚ to pierwszy przypadek w historii niemieckich obozów koncentracyjnych zatrudnienia więźniów pod ziemiÄ….
PrzeciÄ™tny stan liczbowy wynosiÅ‚ okoÅ‚o 2 tysiÄ…ce więźniów. W wiÄ™kszoÅ›ci byli to Å»ydzi z różnych krajów okupowanych przez TrzeciÄ… RzeszÄ™, a także Polacy, Czesi, Rosjanie, JugosÅ‚owianie, Francuzi, Niemcy i Austriacy.
Część pracowników kopalni, pomimo groźby uwiÄ™zienia w KL Auschwitz, niosÅ‚o pomoc więźniom, podtrzymujÄ…c ich na duchu, dostarczajÄ…c żywność, poÅ›redniczÄ…c w tajnej korespondencji, czasem wykonujÄ…c za nich pracÄ™, lub pomagajÄ…c w ucieczkach.